Sởi là một bệnh truyền nhiễm rất dễ lây lan, thường gặp ở trẻ nhỏ nhưng cũng có thể xuất hiện ở người lớn nếu chưa từng tiêm phòng hoặc đã mất khả năng miễn dịch. Một trong những thắc mắc phổ biến khi nhắc đến bệnh sởi là “ban sởi có ngứa không?” và cách chăm sóc thế nào để giúp người bệnh dễ chịu hơn. Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết và dễ hiểu nhất cho bạn về vấn đề đó. Cùng tham khảo nhé!
Ban sởi có ngứa không?
Nhiều người khi nghe tới bệnh sởi thường liên tưởng ngay đến những nốt ban đỏ nổi khắp người, nhưng liệu ban sởi có gây ngứa không thì không phải ai cũng rõ. Trên thực tế, ban sởi có thể gây ngứa, nhưng mức độ ngứa sẽ khác nhau tùy theo cơ địa và tình trạng bệnh của mỗi người.
Khi virus sởi tấn công cơ thể, nó làm tổn thương lớp niêm mạc và da, gây ra hiện tượng nổi ban. Những nốt ban này có thể khiến da bị khô, căng và từ đó gây ra cảm giác ngứa nhẹ đến trung bình. Tuy nhiên, không phải ai bị sởi cũng ngứa nhiều. Có những trường hợp người bệnh chỉ cảm thấy da rát, khó chịu mà không thực sự ngứa.
Ngứa do ban sởi thường xuất hiện khi các nốt ban bắt đầu mọc dày lên và da khô lại trong quá trình hồi phục. Đặc biệt, trẻ nhỏ và người có da nhạy cảm thường dễ bị ngứa hơn. Việc gãi nhiều không những không làm dịu cơn ngứa mà còn có thể làm trầy xước da, dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng thứ phát.
Các dấu hiệu nhận biết ban sởi
Để nhận biết ban sởi, ngoài việc chú ý xem có ngứa hay không, bạn cần quan sát nhiều biểu hiện khác đi kèm. Bệnh sởi thường diễn tiến qua từng giai đoạn với những dấu hiệu rất đặc trưng.
1. Giai đoạn ủ bệnh
Ban đầu, sau khi nhiễm virus sởi, người bệnh không có triệu chứng ngay mà sẽ trải qua thời gian ủ bệnh kéo dài từ 7 đến 14 ngày. Trong giai đoạn này, virus âm thầm nhân lên trong cơ thể nhưng chưa gây ra dấu hiệu rõ rệt. Người bệnh hoàn toàn bình thường và không nhận ra mình đã bị nhiễm bệnh.
2. Giai đoạn khởi phát
Sau ủ bệnh, sởi bắt đầu biểu hiện bằng những dấu hiệu giống như cảm cúm. Người bệnh có thể sốt cao liên tục từ 38-40 độ C, kèm theo ho khan, chảy nước mũi và mắt đỏ. Đây là giai đoạn cơ thể bắt đầu phản ứng với sự tấn công của virus.
Một dấu hiệu khá đặc trưng khác là sự xuất hiện của các nốt nhỏ màu trắng xanh trên nền niêm mạc má, được gọi là dấu hiệu Koplik. Dấu hiệu này thường xuất hiện trước khi nổi ban toàn thân khoảng 1-2 ngày.
3. Giai đoạn toàn phát
Tiếp theo, ban đỏ sẽ bắt đầu mọc. Ban sởi thường xuất hiện theo thứ tự: từ sau tai, trán rồi lan dần xuống mặt, cổ, thân mình, tay chân. Các nốt ban thường mọc thành từng đám, có xu hướng nối liền nhau và có thể gây cảm giác căng da, ngứa nhẹ.
Khi ban xuất hiện, người bệnh vẫn duy trì sốt cao và mệt mỏi nhiều. Trong giai đoạn này, nếu chăm sóc không tốt, bệnh nhân dễ gặp phải các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm não, tiêu chảy cấp.
4. Giai đoạn hồi phục
Khoảng 5-7 ngày sau khi ban mọc, các nốt ban bắt đầu bay dần theo thứ tự mọc trước bay trước. Da sẽ để lại vết thâm màu nâu nhạt và dần dần trở về bình thường. Trong giai đoạn này, người bệnh có thể còn ho kéo dài, cơ thể yếu ớt cần thêm thời gian để phục hồi.
Tại sao ban sởi có thể gây ngứa?
Không phải ai cũng ngứa khi bị sởi, nhưng ngứa lại là cảm giác khá phổ biến. Có nhiều nguyên nhân khiến ban sởi gây ngứa cho người bệnh.
Khi virus sởi xâm nhập vào da, hệ miễn dịch sẽ phản ứng bằng cách tiết ra các chất trung gian gây viêm, trong đó có histamine. Histamine là một trong những yếu tố khiến da bị đỏ, sưng và ngứa. Ngoài ra, sự khô ráp của da do ban sởi cũng góp phần làm tăng cảm giác ngứa.
Một số người còn bị ngứa nhiều hơn do tình trạng da nhạy cảm bẩm sinh hoặc do gãi làm tổn thương da, dẫn đến viêm nhiễm nhẹ tại vùng nổi ban. Chính vì vậy, việc kiểm soát ngứa và chăm sóc da đúng cách là rất quan trọng trong quá trình điều trị bệnh sởi.
Cách chăm sóc để giảm ngứa do ban sởi
Nếu bạn hoặc người thân bị ngứa do ban sởi, đừng quá lo lắng. Có nhiều biện pháp đơn giản có thể giúp làm dịu cơn ngứa và giúp người bệnh dễ chịu hơn.
1. Tắm rửa nhẹ nhàng với nước ấm
Nhiều người sợ bệnh sởi thì phải kiêng nước tuyệt đối, nhưng thực ra quan niệm đó không đúng. Tắm rửa nhẹ nhàng bằng nước ấm giúp làm sạch da, loại bỏ bụi bẩn, mồ hôi và vi khuẩn trên bề mặt da, từ đó giảm nguy cơ bội nhiễm.
Bạn nên dùng nước ấm vừa phải, tránh tắm nước quá nóng hoặc quá lạnh. Nếu muốn, có thể pha nước tắm với lá mát như lá sài đất, lá kinh giới, lá chè xanh để làm dịu da. Sau khi tắm, lau khô người bằng khăn mềm và thấm nhẹ nhàng, không chà xát mạnh.
2. Dưỡng ẩm cho da
Da người bị sởi thường rất khô, nứt nẻ nên việc dưỡng ẩm là rất cần thiết. Bạn có thể sử dụng các loại kem dưỡng ẩm nhẹ, không chứa hương liệu hoặc chất kích ứng để thoa lên vùng da bị ban. Điều này sẽ giúp da mềm mại hơn, giảm cảm giác căng rát và ngứa ngáy.
Ngoài ra, nhớ cho người bệnh uống đủ nước mỗi ngày để cấp ẩm từ bên trong cho cơ thể. Một cơ thể đủ nước sẽ giúp da phục hồi nhanh hơn và giảm ngứa hiệu quả hơn.
3. Hạn chế gãi lên da
Khi bị ngứa, phản xạ tự nhiên là muốn gãi để giảm bớt cảm giác khó chịu. Tuy nhiên, gãi có thể làm trầy xước da, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng. Do đó, hãy hướng dẫn người bệnh nhẹ nhàng xoa dịu vùng da ngứa thay vì gãi.
Nếu trẻ em quá ngứa và không kiểm soát được hành vi gãi, bạn có thể cắt ngắn móng tay trẻ, giữ tay sạch sẽ hoặc cho trẻ đeo bao tay mềm để hạn chế làm tổn thương da.
⇒ Tham khảo thêm: Khớp Bách Niên Kiện – Giúp Giảm Viêm & Đau Nhức Xương Khớp
Những lưu ý quan trọng khi chăm sóc người bị ban sởi
Chăm sóc người bệnh sởi không chỉ đơn giản là giúp họ bớt ngứa mà còn cần chú ý nhiều mặt khác để bệnh nhanh khỏi và không để lại biến chứng nguy hiểm.
-
Theo dõi nhiệt độ cơ thể thường xuyên: Nếu sốt cao trên 39-40 độ C kéo dài, cần cho uống thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ và tìm cách hạ nhiệt như chườm ấm, mặc đồ mỏng nhẹ.
-
Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ: Người bệnh sởi thường mệt mỏi, chán ăn nên cần chuẩn bị những món ăn mềm, dễ tiêu hóa, giàu dinh dưỡng như cháo, súp, sữa. Ăn đủ chất sẽ giúp tăng cường sức đề kháng, rút ngắn thời gian hồi phục.
-
Giữ cho không gian sống thông thoáng: Phòng bệnh cần sạch sẽ, thoáng khí, có ánh sáng tự nhiên. Tránh gió lùa mạnh nhưng cũng không nên đóng kín bưng vì sẽ làm không khí tù đọng, dễ bội nhiễm.
-
Tái khám khi có dấu hiệu bất thường: Nếu người bệnh xuất hiện các dấu hiệu như thở khó khăn, co giật, mất ý thức, ban da lan nhanh bất thường thì cần đưa đi khám ngay lập tức.
Các biện pháp phòng ngừa bệnh sởi hiệu quả
Thay vì để mắc bệnh rồi mới lo chữa trị, phòng ngừa từ đầu luôn là giải pháp thông minh nhất. Bệnh sởi tuy rất dễ lây nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu bạn thực hiện đúng những biện pháp sau đây:
1. Tiêm phòng đầy đủ
Không gì bảo vệ bạn tốt hơn việc tiêm vắc xin ngừa sởi đầy đủ, đúng lịch. Trẻ em cần được tiêm hai mũi vắc xin sởi theo chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia. Người lớn nếu chưa tiêm hoặc không chắc chắn về tình trạng miễn dịch của mình cũng nên đi tiêm nhắc lại.
2. Hạn chế tiếp xúc với người bệnh
Khi đang có dịch sởi bùng phát, nên hạn chế đến những nơi đông người, đặc biệt là bệnh viện, nhà trẻ, trường học. Nếu buộc phải tiếp xúc với người nghi ngờ mắc bệnh sởi, cần đeo khẩu trang đúng cách và vệ sinh tay ngay sau đó.
3. Vệ sinh cá nhân sạch sẽ
Rửa tay thường xuyên với xà phòng, che miệng khi ho hoặc hắt hơi bằng khăn giấy hoặc khuỷu tay, giữ vệ sinh nhà cửa là những thói quen đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả trong phòng ngừa bệnh sởi cũng như nhiều bệnh truyền nhiễm khác.
Comments are closed.